active design

Projektowanie szkół i przedszkoli w oparciu o zasady zrównoważonego rozwoju ma ogromne znaczenie dla edukacji. Perspektywa wykorzystywania przestrzeni budynku jako materiału do nauki podnosi wartość zrównoważonych projektów.

Nauczyciele, uczniowie i rodzice uczą się rozumieć środowisko, wchodzić z nim w interakcje i czerpać z niego wiedzę na wielu poziomach. Dobra, ekologiczna architektura wspiera zrównoważony rozwój. Zgodnie z programem „Edukacja dla zrównoważonej przyszłości” UNESCO, idealny program edukacji ekologicznej wymaga rozwijania wartości i zrozumienia tematu, a nie pasywnego przekazywania wiedzy. W tym względzie architektura jest dość pouczająca w odniesieniu do organizacji środowiska zbudowanego i jego relacji do środowiska naturalnego. Wykorzystanie budynków szkolnych jako konkretnych materiałów dydaktycznych zwiększa odpowiedzialność architektów. Architekci powinni więc projektować budynki szkolne zgodnie z kryteriami zrównoważonego rozwoju, zwracając szczególną uwagę na fakt, że ich produkt jest nie tylko miejscem, w którym odbywa się edukacja, ale także jest sam w sobie narzędziem do nauki.

Uczniowie uczą się o wiele więcej, widząc prawdziwe przykłady, niż słuchając o nich. Innymi słowy, budynki szkolne mogą być postrzegane jako trójwymiarowe podręczniki napisane przez architektów. Projekt szkoły zgodny z kryteriami zrównoważonego rozwoju może zapewnić wygodę w nauczaniu uczniów wielu przydatnych rzeczy, takich jak świadomość ekologiczna, oszczędzanie energii itp.

Szkoły dają uczniom ogromne możliwości poszerzania wiedzy o zrównoważonym rozwoju, nauce, technologii, ochronie przyrody, historii ich społeczności i nie tylko. Budynek może być celowym narzędziem nauczania, angażując ciekawość uczniów poprzez przemyślany projekt i wykorzystanie przez wychowawców. Dzięki tej interakcji, fizyczne miejsce szkoły staje się kluczowym elementem wizji zrównoważonego rozwoju. Budynek szkoły i teren zachęcają do poszukiwań.

active design

Od czasu wprowadzenia obowiązku szkolnego prawie 140 lat temu to, czego i w jaki sposób uczą się dzieci, zmieniło się diametralnie. W nowoczesnych szkołach dzieci są zachęcane do samodzielnego poszerzania wiedzy, dzielenia się pomysłami i do pracy w małych grupach. Jednak środowisko, w którym uczy się większość dzieci, pozostaje takie samo: budynek podzielony na sale lekcyjne i połączony korytarzami. Active design to metoda projektowania budynków, ulic i całych dzielnic, która wykorzystuje architekturę i urbanistykę do zwiększenia aktywności fizycznej jej mieszkańców. Jakiś czas temu zauważono, że siedzący tryb życia i brak chociażby minimalnego ruchu jest jednym z kluczowych czynników ryzyka w chorobach przewlekłych. Otyłość, cukrzyca, nadciśnienie, choroby serca, udary mózgu, niektóre nowotwory – to największe epidemie naszych czasów. Ich rozwojowi sprzyja natomiast brak sportu. Naukowcy wskazują, że obecnie bezczynność fizyczna wyprzedziła palenie w zestawieniu najczęstszych przyczyn zgonów w krajach rozwiniętych. Istotna jest jakość przestrzeni, jej rozmiar, tekstura, a także to, w jaki sposób ludzie postrzegają tę przestrzeń. Przykładowo, wyeksponowanie i dobre oświetlenie schodów z pewnością bardziej zachęci pieszego do spaceru, niż schowane w ciemności, wąskie przejście. Z kolei znak, zawierający szczegółową mapę i rozpiskę dystansów w najbliższej okolicy może wpłynąć na decyzję o rezygnacji z autobusu na rzecz zdrowego spaceru. Idea active design mocno rozwinęła się w USA w kontekście projektowania i użytkowania przestrzeni. Dużą uwagę zwraca się na budynki, które zachęcają do aktywności fizycznej poprzez wspieranie aktywnego transportu, aktywnego wypoczynku, kontaktu z zielenią i przyrodą, oraz dostępu do zdrowej żywności i napojów.

Projektowanie sal lekcyjnych i mebli może mieć wpływ na przypadkową aktywność fizyczną dzieci. Na przykład, posiadanie ruchomych mebli i wystarczającej ilości miejsca w klasach dla ruchu dzieci, a także mebli, które sprzyjają mikroruchom, a nie statycznemu siedzeniu, może pomóc w zwiększeniu poziomu aktywności fizycznej.

Sztuka może pomóc w zwróceniu uwagi na przesłanie dotyczące zdrowia i dobrego samopoczucia – zarówno na zewnątrz, jak i wewnątrz budynku. Może także promować aktywność fizyczną, sprawiając, że przestrzenie stają się bardziej przyjemne i zachęcające.

Bardzo dobrym przykładem zastosowania idei active design jest koncepcja Vittra School ze Szwecji. Szwecja uwielbia swoją eksperymentalną edukację, ale to przedsięwzięcie jest daleko idące nawet jak na szwedzkie standardy: jest to szkoła bez ścian. Vittra to coś więcej niż model – to projekt, który jest stosowany w całej Szwecji. Vittra prowadzi 30 szkół w Szwecji i chce, aby nauka odbywała się wszędzie w jej szkołach, dlatego porzuciła dotychczasowe myślenie o prostych biurkach ustawionych w linii w czterościennej klasie. Wyeliminowano wszystkie sale lekcyjne na rzecz środowiska, które wspiera „ciekawość i kreatywność” dzieci. Nie tylko dzieci muszą być zainspirowane i zmotywowane – zaangażowanie nauczycieli jest równie ważne.